Yenilenebilir Enerji Kaynakları Nelerdir?

25
194663
yenilenebilir enerji kaynakları
yenilenebilir enerji,yenilenebilir enerji kaynakları,enerji kaynakları nelerdir,temiz enerji kaynakları

Dünyanın giderek en büyük sorunu haline gelen enerji ihtiyacını, yenilenebilir enerji kaynakları ve temiz enerji kaynakları ile çevreye zarar vermeden çözmemiz mümkün.

Dünya, gün geçtikçe daha fazla enerji ihtiyacı ile karşı karşıya kalıyor. Şu an kullanılan en büyük enerji kaynaklarını ise fosil yakıtlar oluşturuyor. Yani yenilenemez enerji kaynakları maalesef çok yoğun kullanılıyor.

Hala yenilenebilir enerji kaynakları için gerekli önem gösterilmediğinden hava, su ve çevre kirliliği başta olmak üzere birçok sorun enerji ihtiyacı ile beraber ortaya çıkıyor.

Gelecek nesillerin enerji ihtiyacını karşılamak ve çevreye verilen zararı en aza indirgeyebilmek için sürdürülebilir enerji kaynakları‘na yönelmemiz gerekiyor.

Sürdürülebilir enerji kaynakları, enerji kaynaklarını riske atmadan gerekli olan ihtiyacı karşılamak için üretilen enerjiye deniyor. Yenilenebilir enerji kaynakları da devamlılığı ve ihtiyacı karşılama konusunda en önemli rolü oynuyor.

Yenilenebilen enerji kısaca özetlemek gerekirse; enerji üretimi için doğal süreçlerden yararlanılan, kullanılan kaynakların tükenme hızından çok daha hızlı bir sürede kendini yenileyebilen enerji kaynakları karşımıza çıkıyor.

Yenilenebilir enerji kaynakları kısaca şunlardır;

  • Güneş enerjisi,
  • Rüzgar enerjisi,
  • Hidrolik (hidroelektrik) enerjisi,
  • Jeotermal enerjisi,
  • Biyokütle enerjisi (biyoyakıt enerjisi de dahil),
  • Hidrojen enerjisi,
  • Dalga enerjisi,
  • Gelgit enerjisi,

kısaca sıralanabilir. Ancak henüz yeterli miktarda enerji üretmese de, piezoelektrik enerjisi de yenilenebilir enerji kaynakları arasında görülebilir. Piezoelektrik enerjisi mekanik enerjiyi elektrik enerjisine çevirir.

 Peki bu yenilenebilir enerji kaynakları nelerdir? 

İşte başlıca temiz enerji kaynakları ve alternatif enerji kaynakları şunlardır:

 Güneş Enerjisi 

Yenilenebilir enerji kaynakları güneş enerjisi nedir? Güneş enerjisi, dünyaya gelen güneş ışınlarının güneş panelleri yardımı ile ısı ve elektriğe dönüştürülmesi sonucu oluşur. Doğal enerji kaynakları arasında yer alan güneş enerjisi, çevreye hiçbir zararı olmadan elde edilebilir.

Önceleri çok daha maliyeti yüksek olan bu enerji türü şimdilerde daha uygun maliyetler sayesinde hızla artmaktadır. Ayrıca güneş enerjisinin kullanım alanları da çok fazladır ve her geçen gün artmaktadır.

Güneş Enerjisinin Avantajları

  • Yenilenebilir enerji kaynağıdır,
  • Doğal malzemeler kullanılır,
  • Çok ekonomiktir,
  • Dış kaynaklara bağımlı değildir ve her ülke kullanabilir,
  • Çevresel açıdan temiz enerji kaynağıdır.

Güneş Enerjisinin Dezavantajları

  • Üretim için verimi düşüktür,
  • Tüm yıl boyunca stabil değildir. Mevsimsel ve gece-gündüz kesilmeler gösterebilir,
  • İlk yatırım maliyeti oldukça yüksektir,
  • Orta ve küçük çaplı tüketiciler için çok pahalıdır,
  • Bazı durumlarda depolanması gereklidir, bu da maliyeti çok arttırmaktadır,
  • Gölgelenme durumlarında ciddi verim kaybı görülebilir.

Ayrıca çok detaylı olarak yazdığımız güneş santrali maliyeti ile ilgili yazımızı da okuyabilirsiniz. Piyasada bulunan güneş panelleri hakkında solar panel çeşitleri isimli yazımızı inceleyebilirsiniz.

 Rüzgar Enerjisi 

Yenilenebilir enerji kaynakları rüzgar enerjisi nedir? Güneş ışınlarının dünyaya geliş açısındaki farklılıklar sayesinde oluşan basınç ve dünyanın dönüşü ile ortaya çıkan rüzgarlar sayesinde elde edilen enerji türüdür.

Yoğun rüzgar olan yerlerde kurulan rüzgar türbinleri sayesinde elde edilen rüzgar enerjisi, yenilenebilir enerji kaynakları arasında yer alır. Teknolojik gelişmeler sayesinde rüzgarın tahmin edilebilir olması rüzgar enerjisini daha etkili kullanabilmemize yardımcı olmaktadır.

Rüzgar türbini biraz komplekstir ve birçok bileşenlerden oluşmaktadır. Başlıca rüzgar türbini çeşitleri şunlardır;

  • Mikro rüzgar türbini,
  • Küçük tip rüzgar türbini,
  • Yatay eksenli rüzgar türbini,
  • Düşey eksenli rüzgar türbini,
  • Eğik eksenli rüzgar türbini.

Rüzgar Enerjisinin Avantajları

  • Sürekli bir enerji kaynağıdır,
  • Doğal kaynaklardan olduğu için dışa bağımlılığı yoktur,
  • Rüzgar enerjisi sektörü sürekli geliştiği için birim maliyetler de sürekli düşmektedir,
  • Temiz enerji kaynaklarındandır ve çevreye zararı yok denecek kadar azdır,
  • Yer yüzünün neredeyse %95’inde rüzgar enerjisinden faydalanılabilir.

Rüzgar Enerjisinin Dezavantajları

  • Rüzgar türbinleri için büyük alanlar gereklidir,
  • Görsel açıdan kirlilik yaratmaktadır,
  • Göç eden kuşlar için büyük tehdit içermektedir ve toplu kuş ölümlerine sebebiyet vermektedir,
  • Rüzgar türbinleri yüksek desibelde ses oluşturmaktadır ve gürültü kirliliğine sebep olmaktadır,
  • Verimleri değişmekle beraber genelde düşüktür,
  • Şehir merkezlerinde ve vadilerde çok verimsizlerdir,
  • Rüzgar türbinlerinde devrilme ve yanma gibi istenmeyen durumlar görülebilir.

Eğer rüzgar enerjisi hakkında daha fazla bilgiye ulaşmak isterseniz rüzgar enerjisi hakkında yazdığımız makaleyi okuyabilirsiniz.

 Hidroelektrik (Hidrolik) Enerjisi 

Yenilenebilir enerji kaynakları hidroelektrik enerjisi nedir? Hidroelektrik enerjisi, suyun akış gücü kullanılarak elde edilen ve sera gazı salınımı yapmaması sayesinde dünyaya hiçbir zararı olmayan enerji çeşididir.

Hidroelektrik enerjisi, suyun akışının yarattığı kinetik enerjinin kanallar vasıtası ile türbinlere iletilmesi ile üretilir. Özellikle yüksekliğin ve su akış hızının fazla olduğu yerlerde hidroelektrik üretimi yapılması büyük avantaj sağlayacaktır.

Hidrolik Enerjisinin Avantajları

  • Çevre kirliliği oluşturmaz,
  • Aşırı enerji ihtiyacı gibi durumlarda çok hızlı devreye alınabilir,
  • Acil durumlarda yine çok hızlı devre dışı bırakılabilir,
  • Doğal kaynaklardan olduğu için dışa bağımlılığı yoktur,
  • Sadece enerji değil, sulama ve diğer faaliyetler içinde kullanılabilir.

Hidrolik Enerjisinin Dezavantajları

  • İlk yatırım maliyeti çok yüksektir,
  • Kurulum süresi çok uzundur,
  • Enerji üretme kapasitesi yağış miktarına bağlıdır,
  • Hidroelektrik barajlar bulunduğu çevrenin ekolojik dengesini değiştirebilir,
  • Deprem ve benzeri durumlarda sel tehlikesi oluşturup, yerleşim bölgelerini su altında bırakabilir.

Hidrolik santrallerin çalışma prensipleri karmaşıktır. Hidroelektrik santrali çalışma prensibi ve komponentlerini öğrenmek isterseniz mevcut yazımıza bakabilirsiniz.

 Jeotermal Enerji 

Yenilenebilir enerji kaynakları jeotermal enerjisi nedir? Jeotermal enerji, jeotermal kaynakların bulunduğu yerlerde direkt ya da dolaylı yollardan elde edilen enerji türüdür.

Isıtma, soğutma, elektrik üretimi ve mineral üretimi gibi farklı amaçlara hizmet eden bu enerji türü aynı zamanda kaplıcalar yardımı ile turizm sektörüne de yardımcı olmaktadır. Ülkemizdeki temiz enerji kaynakları arasında önemli bir rolü vardır.

Jeotermal Enerjisinin Avantajları

  • Çevre dostu enerji kaynakları arasında yer alır,
  • Jeotermal ile elektrik üretmek için suyun ısıtılması veya buharlaştırılması için fosil yakıtlara ihtiyaç yoktur,
  • Doğal enerji kaynağı olduğu için dışa bağımlılığı yoktur,
  • Üretim verimleri çok yüksektir,
  • Direk yer altından elde edildiği için yatırım maliyeti de düşüktür.

Jeotermal Enerjisinin Dezavantajları

  • Jeotermal kaynakların yapılarında bazı zararlı kimyasallar bulunmaktadır. Bu yüzden re-enjeksiyon işlemlerine tabii tutulması gereklidir,
  • Tükenebilir enerji kaynağı olduğu için tekrar yenilenememektedir,
  • Bu kaynaklardan çıkan akışkan maddeler genelde aşındırıcı ve kirlilik yaratıcı mineraller içerir,
  • Araştırma ve hazırlık maliyetleri yüksektir,
  • Sondaj makineleri için yeterli alanın muhakkak olması gerekmektedir,
  • Enerji iletimi verimsiz olabilir,
  • Bu yüzden jeotermal sistemler yerleşim bölgelerine yakın olmalıdır.

Eğer jeotermal enerji hakkında daha detaylı bilgi edinmek isterseniz jeotermal enerji isimli yazımızı okuyabilirsiniz.

 Biyokütle Enerjisi 

Yenilenebilir enerji kaynakları biyokütle enerjisi nedir? Biyokütle enerjisi, her türlü organik atıktan, bitkilerden, yosunlardan ve alglerden elde edilen enerji çeşididir. Bitkilerin yakınması ya da hayvan atıklarının enerji için kullanılması en bilinen biyokütle enerjisi örneğidir.

Biyoetanol, biyodizel, piroliz ürünleri, mikrobiyal yakıt hücreleri ve biyogaz, biyokütle enerjisi ile geliştirilen alternatif enerji kaynakları arasında yer almaktadır.

Biyokütle Enerjisinin Avantajları

  • Neredeyse her yerde kullanılabilir,
  • Üretim teknolojileri çok iyi bilinmektedir,
  • Düşük ışık şiddeti yeterlidir,
  • İstenilen her büyüklükte yapılabilir,
  • Depolanmaya uygundur,
  • 5-35 santigrad sıcaklıkları yeterli olmaktadır,
  • Sosyo-ekonomik açıdan önemlidir,
  • Çevresel açıdan çok az zararlıdır.

Biyokütle Enerjisinin Dezavantajları

  • Verimleri düşüktür,
  • Tarım alanları için rekabet oluşturmaktadır,
  • Su ihtiyacı fazladır,
  • Sadece geniş yerleşim bölgelerinde uygulanabilir.

 Hidrojen Enerjisi 

Yenilenebilir enerji kaynakları hidrojen enerjisi nedir? Hidrojen enerjisi, doğada bileşikler halinde bulunan hidrojen gazının işlenmesi ve dönüştürülmesi ile oluşan enerji kaynağıdır. Doğal enerji kaynağı olmamasına rağmen, sürdürülebilir ve alternatif enerji kaynakları arasında yer alır.

Karbon içermediği için fosil atıkların işlenmesinde oluşan zararlı gaz salınımı gibi bir tehlike oluşturmaz. Petrol yakıtlarına göreceli olarak 1,33 kat daha verimlidir. Temiz enerji kaynakları arasında çok önemli bir yere sahiptir. Gelecekte hidrojen ile çalışan otomobiller için yakıt olma niteliğindedir.

 Dalga Enerjisi 

Yenilenebilir enerji kaynakları dalga enerjisi nedir? Dalga enerjisi, denizlerde oluşan dalgalanma hareketinden ve dalgaların oluşturduğu basınçtan elde edilen enerji türüdür. Dalga enerjisi, dalga jenaratörleri yardımı ile doğal ve sürdürülebilir enerji üretimi sağlanmaktadır.

Çevreye ve doğaya zararı olmayan dalga enerjisi, yenilenebilir enerji kaynakları içerisinde en az kullanılandır. Ancak dünyanın %70‘inin su olduğu düşünülürse, gereken önem verildiğinde enerji ihtiyacımızın çoğunu karşılayabilir.

Dalga Enerjisinin Avantajları

  • Tükenmeyen enerji kaynağıdır ve doğada bol miktarda bulunur,
  • Fosil yakıtlara olan bağlılığı azaltır,
  • Temiz enerji kaynağı olduğu için çevreyi kirletmez,
  • İşsizliği azaltır ve yeni iş istihdamı sağlar,
  • Deniz ve okyanuslarda uygulandığı için denizlerde yeni keşiflere ön ayak olur,
  • Kıyıların korunmasını sağlar.

Dalga Enerjisinin Dezavantajları

  • Yerleşim bölgelerine yakın olmalıdır,
  • Hava koşullarından çok çabuk etkilenebilir,
  • Yetişmiş eleman bulmak çok zordur,
  • Her dalga boyu için yeni bir sistem geliştirilmek zorunludur.

Dalga enerjisi hakkında daha fazla bilgi edinmek isterseniz Dalga Enerjisi Nedir? isimli makalemizi okuyabilirsiniz.

 Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Önemi Nelerdir? 

Yenilenebilir enerji kaynakları pek çok açıdan önemlidir.

  • Bir ülkenin kalkınması için en önemli madde enerjidir. Bu yüzden yenilenebilir enerji kaynakları önemlidir,
  • Fosil yakıt kullanımını azalttığı için çevresel açıdan önemlidir,
  • Yerli kaynakların geliştirilmesinde büyük öneme sahiptir,
  • Dışa bağımlılığı azalttığı için önemlidir,
  • Uluslararası anlaşmalara uyum sağladığı için önemlidir,
  • Yeni iş istihdamı sağlar ve işsizliği azaltır,
  • Elektrik götürmenin zor olduğu coğrafi bölgelere elektriğin kullanılmasını sağladığı için önemlidir.

 Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Çevresel Etkileri Nelerdir? 

 Güneş Enerjisinin Çevresel Etkileri 

  • Güneş enerjisinde atmosfere herhangi bir zararlı gaz salınmamaktadır. Sadece kurulum aşamasında ihmal edilebilecek miktarda zararlı etkisi bulunmaktadır,
  • Akü destekli güneş enerjili sistemlerde, akülerin içerisindeki sıvının suya karışma ihtimali azda olsa bulunmaktadır,
  • Sadece kurulum aşamasında ambalaj atıkları bulunmakla beraber herhangi bir atık söz konusu değildir,
  • Güneş enerji tarlaları çok büyük alana ihtiyaç duyduğu için görüntü kirliliğine neden olabilir,
  • Güneş santralleri sadece kurulduğu bölgenin alanı açısından doğal ortamda yaşayan hayvanların alanını kısıtlamaktadır. Yenilenebilir enerji kaynakları arasında bulunan güneş enerjisinin çevresel etkileri bunlardır.

 Rüzgar Enerjisinin Çevresel Etkileri 

  • Rüzgar enerjisi herhangi bir zararlı gaz salınımı yapmadığı için atmosfere etkiside yoktur,
  • Yenilenebilir enerji kaynakları içinde bulunan rüzgar enerjisinin su kirliliğine hiçbir etkisi bulunmamaktadır,
  • Rüzgar santrallerinin herhangi bir atıkları yoktur. Bu yüzden atık olarak çevresel etkileri yoktur,
  • Çok büyük oldukları için ciddi anlamda görüntü kirliliği oluşturmaktadır,
  • Çok gürültülü çalıştıkları için ses kirliliği oluşturmaktadır,
  • Rüzgar türbinleri oluşturdukları hava akımından dolayı kuşları kendisine çekmektedir. Kuşlar bu hava akımından kurtulamadığı için türbinlere çarpıp ölmektedir.

 Jeotermal Enerjisinin Çevresel Etkileri 

  • Yapısında bazı gazlar bulunduğu için jeotermal kaynaklar kullanılırken atmosfere karbondioksit ve hidrojen sülfür gibi zararlı gazlar salmaktadır,
  • Azda olsa gürültü kirliliğine sebep olmaktadır.

 Hidrojen Enerjisinin Çevresel Etkileri 

  • Hidrojen enerjisi en temiz enerji kaynağıdır. Çünkü bu enerji türü yakıldığı zaman sadece su açığa çıkmaktadır. Çevreye hiçbir etkisi bulunmamaktadır.

 Biyokütle Enerjisinin Çevresel Etkileri 

  • Biyokütle enerjisi birçok çeşitte elde edilebilmektedir. Bunların içerisinde çöplerin ve atıkların kullanılması ile elde edilen enerji üretim yönteminde, bazı zararlı gazlar açığa çıkmaktadır. Bunun dışında çevreye etkisi çok azdır.

 Dalga Enerjisinin Çevresel Etkileri 

  • Çok azda olsa gürültü ve görüntü kirliliği bulunmaktadır. Bunun dışında mekanik olarak çalıştığı için herhangi bir yakıt gereksinimi duymamaktadır. Dolayısıyla çevreye atık ve gaz salmamaktadır.

 Yenilenebilir Enerji Teknolojileri Karşılaştırma Tablosu 

Yenilenebilir enerji teknolojilerinin kısaca maliyet ve uygulama ölçütleri aşağıdaki tablodaki gibidir.

yenilenebilir-enerji-teknolojileri-karsilastirma-tablosu
yenilenebilir-enerji-teknolojileri-karsilastirma-tablosu

 Türkiye de yenilenebilir enerji kaynakları üretimi ve potansiyeli 

Türkiye de kullanılan enerji kaynakları arasında yenilenebilir enerji kullanımı çok düşük seviyelerdedir. Ülkemizde kullanılan yenilenebilir enerji kaynakları başlıca şunlardır;

  • Ülkemizde rüzgar enerjisinin kurulu gücü 4.656 MW,
  • Hidrolik Barajı kurulu gücü 19.382 MW,
  • Hidrolik Akarsu kurulu gücü 6.821 MW,
  • Jeotermal enerji kurulu gücü 648 MW,
  • Güneş Enerjisi kurulu gücü 410 MW,
  • Biyoyakıt Enerjisi ve türevlerinin kurulu gücü 385 MW,
  • Termal enerji yani ısı enerjisi kurulu gücü ise 60 MW’tır.

Türkiye de yenilenebilir enerji kaynakları ile elektrik üretimi bu şekildedir. Tabi güneş enerjisi ve rüzgar enerjisinin kurulu gücünün ilerleyen yıllarda çok fazla artacağı da bilinmektedir.

 Yenilenebilir enerji kaynakları ile ilgili sloganlar 

Yenilenebilir enerji kaynakları ile ilgili sloganlar şunlardır;

  • ” Geleceğe Enerjin Kalsın ! “
  • ” Ne Kömür,ne petrol,ne nükleer! Güneş,rüzgar bize yeter! “
  • ” Üretirken dünyayı,Tüketirken kendini koru! “

25 Yorumlar

  1. Hidrojen enerjisinde yararlanılan Sodyum bor Hidrür ülkemiz de bolca mevcut Ülkemiz Hidrojen enerjisi çalışmalarını hızlandırmak daha çok ar-ge yapmak gerekiyor

  2. yenilenebilir enerji kaynakları hakkında bilgi verdiğiniz için teşekkürler. Sizden ricam yenilenemez enerji kaynakları hakkında da detaylı bir makale yazmanızdır. Ödevlerim için çok faydalı oluyor, teşekkürler

    • Yenilenemez yani tükenebilen enerji kaynakları hakkında farklı ve detay ağırlıklı bir makale hazırlıyorum, yakında yayınlarım. Yorumunuz için teşekkürler

    • Güzel yorumunuz için teşekkürler hasan bey. Bu makaleyi istek üzerine biraz daha detaylandırdık. Kullanıcılarımız eğer isterlerse tekrar tekrar düzenleme yaparız.

  3. Yenilenebilir enerji kaynakları nelerdir sorusunun net ve detaylı cevabını buldum diyebilirim. Bu güzel makale için teşekkür ederim. Takipteyim…

  4. Bu güzel ve değerli makale için teşekkürlerimi sunuyorum ve başarılı çalışmalarınızın ve bu güzel veriminizin devamını diliyorum.

  5. Bu çok güzel olmuş. Bu bilgiler insanı zeka küpü yapar. Ve birde en önemlisi insanları bu konu hakkında bilgi sahibi yapar.

  6. Elinize sağlık çok güzel bir makale olmuş. Yenilenebilir enerji hakkındaki ödevim için çok faydalı oldu.

  7. Ben bi iç mimar olarak sürdürülebilir bilim merkezi tasarımı yapmaktayım ama bu konuda yeterli bilgiye sahip değilim. Bilim merkezime gelen çocuklar için interaktif öğrenme alanları yaratarak yenilenebilir enerji kaynakları hakkında çocukları bilinçlendirme amacındayım. Bu interaktif öğrenme alanları veya atölyelerde ne gibi aktivitelerle çocukları bilinçlendirebilirim.Ayrıca iç mekanda nasıl enerji üretebilirim.Yardımcı olursanız memnun olurum.

  8. Elektrik elektronik mühendisliği öğrencisi olarak gelecekteki planım temiz enerji üretimi ve depolanması. Bu yazınız fikirlerimin temellerini oluşturacak. Emeğinize sağlık.

CEVAP VER

Please enter your comment!
Please enter your name here