Biyoyakıt enerjisi , yenilenebilir enerji kaynakları arasında önemli bir yere sahip. Aslında biyoyakıt / biyokütle enerjisi ‘nin varlığı yıllar öncesine dayanıyor. Yaklaşık 100 yıl önce Henry Ford ilk yaptığı otomobili alkol ile çalıştırmıştı. Rudolf Diesel ise yaptığı motoru yer fıstığı yağı ile çalıştırmıştı. Ancak , petrolün rafine edilmesinin maliyeti çok daha ucuz olduğu için söylemiş olduğumuz üretim şeklinden vazgeçmişlerdir.
Son yıllarda petrol fiyatlarında ciddi anlamda fiyat artışları olmuştur. Petroldeki fiyatların bu denli artması ile insanlar gözlerini alternatif enerji kaynakları ‘na çevirmiştir. Öyleki , yenilenebilir enerji kaynaklarından birisi olan biyoyakıt enerjisi insanlar tarafından pek bilinmese de önemli bir yer teşkil etmektedir. Hükümetler biyoyakıt enerjisi ile ilgili birçok maddi teşvik vermektedir. Ülkeler bazında , biyoyakıt enerjisi için verilen teşvikler şu şekildedir :
Brezilya ‘da Biyoyakıt Enerjisi Teşvikleri
Dünya ‘daki en gelişmiş biyoyakıt enerjisi üretimi ve kullanımını yapan ülke brezilya ‘dır. Brezilya biyoyakıt enerjisi üretimini 1930 ‘lu yıllardan beri yapmaktadır.
Günümüzde , brezilya ‘nın biyoyakıt enerjisi üretim tesislerinde 3.500.000 kişi çalışmaktadır. Bu enerji üretim şeklinde şeker kamışı ağırlıkta kullanılmakta olup ülkenin ürettiği şeker kamışının %50 ‘sini biyoyakıt enerji tesislerinde kullanılmaktadır. Peki brazilya’da biyoyakıt enerjisi ile ilgili teşvikler nelerdir ?
- Hükümet akaryakıtın litre satış fiyatından 0,26 dolar vergi alırken , biyoyakıtın litre fiyatından 0,01 dolar vergi almaktadır.
- Yine akaryakıttan %47 oranında KDV vergisi alan brezilya devleti , biyoyakıttan %22 KDV vergisi almaktadır.
- Biyodizel üreticileri içinde teşvik verilmektedir. Ama bunlara bazı zorunluluklar getirilmiştir. Üretici firmalar , bölge bazındaki soya fasülyesi ve palm yağı üreten çiftçilere teknik destek vermek zorundadır, aksi taktirde hükümet üretici firmaya teşvik vermemektedir.
Amerika ‘da Biyoyakıt Enerjisi Teşvikleri
Amerika ‘da biyokütle enerjisi ile ilgili teşvik politikaları 2000 yıllarına kadar gitmektedir.
- 2000 yılında etanol üreten firmalara vergisel anlamda devlet teşvikleri verilmeye başlanmıştır.
- 2008 yıllarında çıkartılan bir kanun ile biyoyakıt üretici firmalarına ve bunların ticari satışını yapan firmalara 1 milyar dolarlık vergi kredisi verilmiştir.
Amerika ‘da konuyla ilgili birçok teşvik verilmektedir ve gün geçtikçe bu teşviklerin artacağı da aşikardır. Öyleki , hükümetin 2025 yılına kadar biyoyakıt enerjisi kullanımını %25 seviyelerine çıkartmak en büyük hedeflerinden birisidir.
” Yenilenebilir Enerji Kaynakları ” yazımızıda bakabilirsiniz.
Avrupa Birliğinde Biyokütle Enerjisi Teşvikleri
Avrupa birliği biyokütle enerjisi ile ilgili teşviklerine 2003 yılında başlamıştır.
- Almanya biyoyakıt kullanımına yönelik vergisel alanda birçok teşvik vermektedir.
- Fıransa ‘da ulaşım sektöründeki firmalara , eğer biyoyakıt kullanılmazsa ek vergiler gelmektedir. Biyoyakıt kullandıklarında ise vergi indirimlerinden faydalanmaktadırlar.
- İtalya ‘da ise nüfusu yüz bin ‘den fazla olan yerlerdeki belediyeler için %100’e kadar vergi muafiyeti verilmektedir.
- İspanya , biyoyakıt enerjisi kullananlara vergi muafiyetleri uygulamaktadır.
- İngiltere’de biyodizel kullanımı ile ilgili hiçbir vergi alınmamaktadır.
- Finlandiya da ise litre başına 0,025 euro teşvik verilmektedir.
- Danimarka ise büyoyakıt kullananlara , çevre vergilerinden indirim sağlıyor.
- İsveç’te biyoyakıt özellikte olan araçlara %20 vergi indirimi ile ücretsiz otopark gibi teşvikler verilmektedir.
Peki Türkiye’deki Biyoyakıt Enerjisi Teşvikleri Nelerdir ?
Türkiye’de bitkisel yağlar ile yakıt üretmek cumhuriyet’in ilk yıllarına kadar gitmektedir. Ama bunlarla ilgili yasal mevzuatlar henüz yeni yeni çıkmaktadır.
2001 yılında Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından biyodizel ar-ge grubu kurulmuştur. Biyodizel de Türkiye 1.500.000 ton kurulum kapasitesi ile dünya’da Almanya ‘dan sonra ikinci sırada yer almaktadır. Ancak belirtilen bu kapasite tam olarak kullanılmamaktadır.
- Türkiye’de kısmi teşvikler dışında , en önemli sayılabilecek teşvik ÖTV vergisinden en fazla %2 oranında muafiyet uygulamasıdır. Bunun dışında biyoyakıt ile ilgili herhangi bir teşvik yoktur.
Sonuç olarak ülkemizin bu alanda ciddi bir potansiyeli olup , bunu gerçek anlamda değerlendirmesi gerekiyor. Çünkü enerjide bu kadar dışa bağımlı olan ülkemizin , kendi öz kaynakları ile bu bağlılığı tam olmasa da ciddi anlamda ortadan kaldırma potansiyeli vardır.
Kaynak : “Biyoyakıtlara Yönelik Mali Teşvikler , ÇELEBİ, UĞUR” “Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi , Cilt 33, Sayı 2, 2015”
