Yenilenebilir enerji sektörü günümüzde giderek artan bir hızla gelişiyor. Güneş enerjisi santralleri, rüzgar enerjisi santralleri veya jeotermal vb bütün tesislerde yıldırım ve aşırı gerilimden korunma en önemli unsurların başında geliyor. Milyonlarca TL vererek, yaptırılan santrallerin bir yıldırım darbesi ile devre dışı kaldığını ve bunun sonucunda ciddi zarar oluştuğunu birçok defa gördük. Bu durumun önüne geçilmesi için, dış yıldırımlıkla beraber tesislerimizde kesinlikle ag parafudr sistemleri kullanılmalıdır. Alçak gerilim parafudrları tesisimizi hem yıldırım hem de şebeke darbelerine karşı koruyacaktır.
Tesisim İçin Parafudru Nasıl Seçerim?
Öncelikle ag parafudrlar 3 ana sekmede incelenir. Tip1 yani yıldırım koruma, Tip 2 şebeke koruma ve son olarak Tip 3 hassas sistem korumasıdır.
Ana panolarda: Tip 1 yıldırım koruma
Tali panolarda: Tip 2 aşırı gerilim koruma
Son Cihaz önü koruması: Tip 3 koruma
Tip 1 parafudrlar 10/350 yani yıldırım darbelerine karşı koruma yaparken, Tip 2 parafudrlar 8/20 eğrisine karşı koruma yapar. Tip 3 ürünler yine 8/20 eğrisine karşı koruma yapar ancak Up koruma seviyesi çok düşüktür.
Yenilenebilir Enerji Tesislerinde Neler Korunmalıdır?
- DC ve AC hatlar
- Combiner box kutusu
- Data logger
- İzleme sistemleri
- İnverter
- Haberleşme sistemleri RS232 vb
- Kamere sistemleri
- Her türlü POE veya CAT hattı
Özellikle yukarıda saydığımız ürünler, Tip 3 parafudrlarla korunur. Bu noktada doğru ürün seçimi önemlidir. Özellikle inverter gibi santrallerin kalbi durumundaki ürünlerin korunmasında POE parafudrlar kullanılır. Ancak bu parafudrun iş yapabilmesi için ana pano ve tali panolarda da parafudr olması gerekir. Bu noktada kademeli korumanın önemi ortaya çıkmaktadır. Gelen bir darbe önce ana panoda zayıflatılacak, sonra Up seviyesi istenen seviyede Tip 2 parafudra gelecektir. Eğer güçlü bir darbe gelirse, Tip 3 aşırı gerilim koruma cihazımız devreye girecek ve son sistem başarı ile korunacaktır.
Parafudr Montajı
Alçak gerilim parafudrlarının montajından bahsedecek olursak, B sınıfı parafudr panoya paralel 16 mm2 kablo ile, C sınıfı parafudr yine panoya paralel 6 mm2lik kablo ile montaj edilir. Bu noktada dikkat etmemiz gerekense, parafudr ile toprak arasındaki mesafenin 50 cmi geçmemesidir. Aksi halde kuplaj etkisinden dolayı parafudrun koruma akım değeri azalacaktır. Tip 3 parafudrlar ise genel olarak seri olarak bağlanır.
Tip 3 Parafudrlar
Tip 3 parafudrlar özellikle ani aşırı gerilim darbelerinden korunmada önemlidir. Bunun nedeni bu sistemler 8/20 eğrisinde çok hassas koruma yaparlar.
- Cat veya POE Parafudr
- 24 V….220 V AC/DC enerji koruması
- BNC parafudr (kablo koruma)
- RS 232/485 soket
- Priz koruma
Kaynak: Elmark Plus
