Fosil, nesli tükenen canlıların uzun yıllar boyunca bozulmadan günümüze ulaşan kalıntılarına denir. Hidrokarbon içeriğine sahip olan kömür, petrol ve doğalgaz gibi enerji kaynaklarının tümüne fosil yakıtlar adı verilir. ” Fosil nedir ve fosil yakıt nedir ? ” sorularının ardından önem taşıyan kriterlerden birisi de fosil yakıtların doğru amaçlar yönünde kullanılmasıdır. Neticede mineral kaynaklar, yenilenemez oldukları için mevcutlarından başka kaynağa sahip değildir.
Geçmişten günümüze kadar her geçen gün daha fazla önem kazanan fosil yakıt türleri, aşırı kullanıldığında çevreye birtakım zararlar verir. Asit yağmuru oluşumuna neden olmak, havanın karbondioksit oranını artırmak, iklim değişikliği yaratmak fosil yakıtların yol açtığı başlıca çevresel zararlar arasındadır. Ayrıca küresel ısınmanın nedenleri arasında da yine fosil yakıtlar ve zararları görülmektedir.
Fosil Yakıtlar için Kaynak Olan Fosil Nasıl Oluşur?
Yaşamı sona eren canlı, fiziksel hava koşullarına maruz kalarak zaman içinde toprak, çamur veya kum gibi çeşitli etkenlerle kapanır. Böylelikle hava ile teması kesilir ve uzun yıllar bozulmadan kalabilir. Daha sonra toprak altına doğru ilerleyen canlı kalıntısı, katılaşarak fosil haline gelir. Canlının fosilleşme halleri, fiziksel hava koşullarına bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Bazı canlılar petrol haline gelirken bazı canlılar da kömür veya mermer haline dönüşebilmektedir. Meydana gelen sert fosil kalıntısının aynı zamanda farklı türlerini ve şekillerini görmek de mümkündür. Örneğin; canlının kayaç üzerinde bırakmış olduğu iz de bilim dünyası tarafından kabul edilmiş bir fosil kalıntısıdır.
Fosil Yakıtlar Nasıl Oluşur?
Fosil yakıtlar ölmüş canlı kalıntılarının milyonlarca yıl oksijensiz ortamlarda çözülmesi sonucu oluşur. Doğal bir enerji kaynağı olarak öne çıkan petrol, doğal gaz ve kömür fosil yakıtlar arasında yer alır.
Petrol nasıl oluşur? Deniz altındaki bitki ve canlılarının çürüyerek yer tabanında birikmesi, zamanla deniz sularının çekilmesine bağlı olarak bu kalıntıların toprak ve kumla kaplanması, daha sonra da sıcaklık-basınç etkisiyle ayrılması sonucu meydana gelmiştir.
“Petrol nasıl oluşur?” sorusunun ardından bilinmesi gereken en önemli ayrıntısı ise kömür ve doğal gazın oluşum evreleridir. Ortaya çıkışı milyonlarca yıl süren kömürün, bataklıklarda bulunan bitkisel atıklardan; doğal gazın da yine kara veya deniz altındaki canlı kalıntılarından oluştuğu tahmin edilmektedir.
Güneş enerjisinin depo edilmiş hali olan yakıtlara; deniz, göl, nehir tabanlarında ve kayaçlar üzerinde sıklıkla rastlanır. Nehir ve göl tabanlarında görülen kalıntıların birçoğu, zamanla kalınlaşarak yok olmaya maruz kalmıştır. Bu sert kayaların yoğunluk gösterdiği bölgelerde bulunan fosiller, günümüzde kazı çalışmalarıyla ve kaya aşınması gibi çeşitli işlemlerle çıkartılmaktadır.
Fosil Yakıtlar Nerelerde Kullanılır?
Fosil yakıtları hakkında bilgi edinirken üzerinde durulması gereken noktalardan birisi, fosil yakıtların nerelerde kullanıldığı ve ne amaçlı tercih edildiğidir. Yakıtların yapısından elektrik üretmek ve ısıtma sistemlerini çalıştırmak gibi farklı alanlarda faydalanılır.
Örneğin: Kömür, evlerin ısıtılmasında ve termik santrallerde elektrik enerjisi amacıyla tercih edilirken; petrol, motorlu araçlarında mazot ve LPG yakıtı olarak kullanılır. Çevreye ve insana daha az veren doğal gaz yakıtı ise kısmen sanayi alanında kullanılsa da genellikle ısınma amaçlı fayda sağlar. Günümüzde ulaşımın ve endüstriyel çağın gelişmesine bağlı olarak daha vazgeçilmez konuma ulaşan fosil yakıtlar, ayrıca eşya üretimi, boya ve teflon maddelerin yapımı gibi daha pek alanda da ihtiyacı karşılamaktadır.
Fosil Yakıtların Yararları Nelerdir?
Fosil yakıtlar faydaları açısından insanlığa ciddi anlamda hizmet etmektedir. Yenilenemez enerji kaynakları olan fosil yakıtların en büyük faydası günlük yaşantımızda açıkça görülmektedir. Fosil yakıtların yararları şunlardır;
- Yüksek kaloriye sahip kömür ile ısınma,
- Doğalgaz ile ısınma ihiyacı,
- Rafine edilmiş petrol ile ulaşım ihtiyacının karşılanması fosil yakıtların başlıca yararları arasında yer alır.
Fosil Yakıtların Zararları Nelerdir?
Ancak fosil yakıtlar yaradan çok zarar vermektedir. Fosil yakıtların zararları şunlardır;
- Fosil kaynaklar kullanılmak için yakılır ve yakıldığı zaman çevreye zararlı gazlar salar. Bu zararlı gazlar tüm ekolojik dengeyi bozar.
- Fosil yakıt olan kömürün yoğun kullanıldığı ülkelerde solunum yolu hastalıklarına neden olur.
- Petrolün deniz yolu ile taşınması esnasında oluşan deniz kazaları neticesinde tüm petrolün denize akması ile denizdeki ekolojik hayatın geri dönülmez olarak zarar görmesi.
- İnsanlığın fosil yakıtlar arasında en önemli yerde olan petrol için başka ülkelerle savaşması. Bu savaşlar sonucunda 100 binlerce masum insanın katledilmesi.
- Küresel ısınmanın nedenleri arasında başrol sahibi olması.
- Asit yağmurlarına neden olması.
Fosil yakıtların zararları arasında başı çeken maddelerdir.
Fosil Yakıtlar için Yapılan Bazı Savaşlar
- Amerika – Irak savaşı petrol için yapılan en önemli savaşlardan birisidir.
- Amerika, Avrupa – Libya savaşı; Dünyanın en kaliteli petrolü olan Libya Petrolü için yakın zamanda yapılan en önemli savaşlardan birisidir.
Fosil ve Fosil yakıtlar hakkında bilgiler bu şekildedir.
Hocam yine harika bir makale hazırlamışsınız. Kömür, petrol ve doğalgaz hakkında ayrıca makaleler de bekliyoruz. Teşekkürler.
Değerli yorumunuz için teşekkür ederim. Bahsettiğiniz konuları hakkında da makaleleri hazırlıyoruz. Yakında sitede yayınlarız. Tekrar teşekkürler.
projemi buradan yaptım çok teşekkürlerr
çok güzel ödevimi burdan yaptım
çok teşekkürler projemi buradan yaptım
Güzel olmuş ama Daha geniş olabilir.
Teşekkürler soruyu burdan çözdüm