Gelgit Enerjisi Nedir? Medcezir Nedir?

0
20276
gelgit-enerjisi-nedir, gelgit-enerjisi-santralleri, gelgit-nedir, medcezir-nedir
gelgit-enerjisi-nedir, gelgit-enerjisi-santralleri, gelgit-nedir, medcezir-nedir

Gelgit Nedir? Medcezir Nedir?

Gelgit enerjisi kısaca ayın çekim gücü ile denizlerdeki dalgalanma hareketine denir. Gelgit olayı ay, güneş ve dünyanın çekim gücü ile merkezkaç kuvvetleri arasındaki etkileşim sonucunda meydana gelir. Gelgit olayı ile denizlerdeki dalgalanmalar çok yüksek seviyeye ulaşır. İşte bu dalgalar ile gelgit enerjisi meydana gelir. Gel git enerjisi ile denizlerden elektrik üretmek mümkündür. Medcezir enerjiside dalga enerjisi çeşitlerinden birisidir.

Gelgit olayının bir diğer ismi ise medcezir demektir. Medcezir yani gelgit ile oluşan gücün büyüklüğünün %68’i ay, %32’si ise güneşin dünyaya olan uzaklığına bağlıdır. Gelgit hareketi suyun günde 2 kez yükselmesi ve 2 kez alçalması ile oluşur. Genellikle 12 saat veya 24 saatlik periyotlar ile yükselme ve alçalma hareketi gerçekleşir.

Dünya’da 3000 GW büyüklüğünde gelgit kapasitesi bulunmaktadır. Ancak bu kapasitenin sadece %2’si gelgit enerjisi olarak kullanılabilir durumdadır.

Gelgit Enerjisi ile Elektrik Üretimi

Gelgit enerjisi ile 2 türlü elektrik üretim yöntemi vardır.Bunlar kısaca, suyun bir havuzda biriktirilmesi ve dalganın yükselme ile alçalma hareketini kullanarak türbinleri döndürme yöntemleridir.

1- Suyun Bir Havuzda Biriktirilmesi Yöntemi

Bu yöntemde, havuz gibi bir su toplama haznesi kullanılır. Bu hazne ile deniz seviyesi arasında kot farkı oluşturulur. Böylece gelgit enerjisi ile potansiyel enerji elde edilir. Ve potansiyel enerjide elektrik enerjisine çevrilir. Ancak bu yöntemin en büyük olumsuz yanı, maliyetinin çok yüksek olması ve çok yer kaplamasıdır.

2- Dalgalar ile Türbinleri Döndürme Yöntemi

Bu yöntemde ise, gelgit enerjisi ile oluşan dalgaların önüne türbinler konulur. Dalgalar yükselip alçalırken bu türbinleri döndürür. Türbinler de bağlı olduğu jeneratörler vasıtasıyla elektrik üretir. Ancak bu yöntem çok yaygın değildir. Çünkü, bu yöntemle gelgit enerjisinden elektrik üretmek için çok büyük türbinlere ihtiyaç vardır.

Gelgit Enerjisi Tarihçesi Kısaca Nedir?

fransa-da-gelgit-enerjisi, rance-gelgit-enerjisi-santrali
fransa-da-gelgit-enerjisi, rance-gelgit-enerjisi-santrali

Gelgit enerjisinin tarihçesi kısaca kronolojik olarak şu şekildedir;

> MS 1100: Gelgit değirmenleri ilk olarak bu yıllarda ispanya, ingiltere ve fransa tarafından kullanılmıştır.

> MS 1800: İlk defa bu yıllarda, gelgit değirmenleri Belçika’nın Schelde nehrindeki gel git haliçlerinde kullanılmıştır.

> 1966: İlk defa dünyanın en büyük gelgit enerjisi santrali Fransa’da kurulmuştur. Fransa’da gelgit enerjisi istasyonunun kurulduğu yer ise Rance nehri’dir. Rance gelgit enerjisi istasyonu kurulu gücü 240 MW’tır.

> 1990: Japonya’da ilk defa gelgit enerjisi türbini deneme istasyonu kurulmuştur. Japonya’da ki bu gelgit türbini 5 kW gücündeydi.

> 1993: Bu yıllarda dünyada gelgit enerjisi kullanan ülkeler ciddi artış göstermeye başlamıştır. İngiltere 10 kW, Rusya 400 kW ve Kanada 17,4 MW büyüklüğünde gelgit türbinleri kurmuştur.

> 1999: Bu yıllarda ingiltere tek kanatlı 300kW ve çift kanatlı 750-1200 kW gücünde gelgit türbinleri deneme istasyonları kurmuştur.

> 2001: İtalya’da ilk defa gelgit deneme istasyonu kurulmuştur. İsmi ise Kobold gelgit enerjisi deneme istasyonudur.

Gelgit Enerjisi Avantajları ve Dezavantajları Nelerdir?

Gelgit enerjisinin de birçok avantaj ve dezavantajı bulunmaktadır. Kısaca gelgit enerjisi avantaj ve dezavantajları şunlardır;

Gelgit Enerjisinin Avantajları

  • Gelgit enerjisi yenilenebilir enerji kaynakları arasında yer alır. Yani kendisini doğada sürekli yenileyebilir,
  • Gelgit enerjisi temiz enerji kaynakları arasındadır. Kullanımında doğaya herhangi zararlı atık veya gaz salmaz,
  • Kaynağı doğa olduğu için yakıtı bedavadır,
  • Dünya’da gelgit enerjisinin çok ciddi bir potansiyeli bulunmaktadır. Eğer bilimsel çalışmalar bu alanda devam ettirilirse, dünyanın enerji sorunu ortadan kaldırılabilir.

Gelgit Enerjisinin Dezavantajları

  • Gelgit enerjisi ile elektrik üretmek için çok fazla yöntem bulunmamaktadır. Bu yüzden kullanım alanı sınırlıdır,
  • Medcezir enerjisi ile elektrik üretmek için kurulan enerji santralleri çok pahalıdır ve maliyetlidir,
  • Ayrıca, bu yöntem ile elektrik üretebilmek için kurulan santrallerin kapladığı alanda çok fazladır.

Dünyada Gelgit Enerjisi Kullanan Ülkeler

  • Sihwa Lake Gelgit Enerji Santrali: Kuzey Kore’de bulunan bu santral 254 MW gücündedir. Santral 2011 yılında yapılmıştır.
  • Rance Gelgit Enerjisi Santrali: Dünyanın ilk gelgit santrali olan Rance santrali 1966 yılında Fransa’da kurulmuştur. Toplam kurulu gücü 240 MW’tır.
  • Annapolis Royal Enerji İstasyonu: 20 MW gücünde olan bu santral 1984 yılında Kanada tarafından yapılmıştır.
  • Jiangxia Gelgit Enerjisi Santrali: 3,2 MW gücünde olan bu santral 1980 yılında Çin tarafından yapılmıştır.
  • Kislaya Guba Gelgit Enerji Santrali: 1,7 MW kapasiteye sahip bu santral 1968 yılında Rusya tarafından faaliyete geçirilmiştir.
  • Uldolmok Gelgit Enerji Güç Santrali: 1,5 MW kurulu güce sahip olan bu santral yine Kuzey Kore tarafından 2009 yılında yapılmıştır.
  • Strangford Lough Gelgit Enerji İstasyonu: 1,2 MW gücünde olup 2008 yılında İngiltere tarafından yapılmıştır.

Yapım Aşamasında Olan Gelgit Enerjisi Santralleri

  • Meygen Gelgit Enerji Santrali: 398 MW kapasite olması planlanan bu santral İngiltere tarafından yapılmaktadır.
  • Bluemull Sound Gelgit Santrali: 500 kW gücünde olacak olan bu santralde yine ingiltere tarafından yapılmaktadır.

Gelgit Enerjisi Video

CEVAP VER

Please enter your comment!
Please enter your name here