Yenilenebilir Enerji Ekolojik Şehirler
Rüzgâr, güneş ışığı, yağmur ve jeotermal ısı gibi doğal kaynakların kullanılması yoluyla elde edilen enerji türlerine yenilenebilir enerji kaynakları adı verilir. En çok kullanılan yenilenebilir enerji kaynaklarının başında güneş rüzgar, hidrolik ve biokütle ile jeotermaldir.
Rüzgâr Enerjisi: Yenilenebilir, doğal ve sürekli kullanılabilen kaynakların başında rüzgar gelir. Güneşten dünyaya gelen enerjinin sadece %1 ya da ikisi rüzgâr enerjisine dönüşür. Birbirine komşu olan iki basınç unsuru arasında basınç farkı bulunur ve yüksek basınçtan alçak basınca doğru bir hava akımı oluşur. Buna rüzgâr diyoruz. Yüksek basınç merkezinden düşük basınç merkezine akan rüzgâr; dünyanın kendi ekseninde dönmesi, yüzeysel sürtünmeler, yerel ısıların yayılması, rüzgârın önündeki atmosfer olayları gibi sebeplerle şekillenir.
Rüzgârların özellikleri, coğrafi farklılıklar ve yeryüzündeki heterojen ısınma nedeniyle zamana ve yöreye göre farklılıklar gösterir. Rüzgârın iki parametresi vardır: Hız ve yön. Rüzgârın hızı yüksekliğe bağlı olarak artar ve gücü de hızının küpüne bağlı olarak artar. İşte bu hızı kullanarak enerji elde etme yoluna rüzgâr enerjisi adı verilir.
Rüzgâr enerjisi ile ilgili çalışmalarda ilk yatırım maliyeti yüksek oluşu, kapasitesinin düşük oluşu ve değişkenlik gösteren enerji üretimi gibi olumsuz yanları bulunsa da şu özellikleri nedeniyle de tercih edilebilir bir yenilenebilir enerji türüdür:
Atmosferde bolca bulunması, yenilenebilmesi, temiz ve çevre dostu olması, kaynağının güvenilir, sürekli ve ucuz olması, bakımı ve işletme maliyetlerinin düşük olması ve istihdam alanı oluşturması, hammaddesinin dışa bağımlılık gerektirmemesi, işletmeye başlanmasının kısa bir zamanda gerçekleştirilmesi gibi nedenlerle tercih edilebilir. Bu enerji üretimini kullanan yerler arasında şu ülkeler sayılabilir:
ÇİN: GANSU RÜZGÂR SANTRALİ: Dünyadaki en büyük rüzgâr santralidir. 5.000 MW olan enerji üretiminin 2020 yılına kadar 20.000 MW çıkarılması hedefleniyor.
ABD: ALTA RÜZGÂR SANTRALİ: ABD’deki bu santral.1020 MW kapasitelidir ve Kalifornia’da bulunmaktadır.
İNGİLTERE: WALNEY RÜZGÂR SANTRALİ: Denizde kurulan en büyük rüzgar enerjisi santralidir ve 367 MW üretimine sahiptir. Walney Adası’na 14 km uzaklıktadır.
AVUSTRALYA: HALLETT RÜZGÂR ENERJİSİ SANTRALİ: Güney Avustralya’da bulunur ve 298 MW üretim kapasitesine sahiptir.
Güneş Enerjisi: Güneşin çekirdeğinde bulunan hidrojen gazının helyuma dönüşmesi yoluyla (füzyon süreci) ortaya çıkan ışık enerjisine güneş enerjisi denir. Atmosferin dışındaki güneş enerjisinin şiddeti, 1370 W/m² değeri civarındadır, fakat atmosferden dolayı dünyaya bu miktarın yaklaşık 0-1100 W/m2 kadarı ulaşabilmektedir.
Güneş enerjisinin dünyaya ulaşan bu küçücük kısmı bile, insanlığın yeryüzündeki enerji tüketim miktarından defalarca kat daha fazladır. Güneşten enerji elde konusundaki çalışmalar 1970’den sonra ivme kazanmıştır. Güneş enerjisi üretme sistemleri teknolojik açıdan gelişme gösterdikçe ve maliyet konusunda düşüş gösterdikçe temiz bir enerji kaynağı olarak dünyada tercih edilen bir yenilenebilir enerji kaynağı olarak tercih edilmeye başlamıştır. Dünya üzerinde rüzgâr ve güneş gibi yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanıldığı şehirlerin bazıları şunlardır:
-Reykavik
İzlanda, yenilenebilir enerji kaynaklarını 1907 yılından buyana kullanmakta ve su gücü ve jeotermal santraller ile nüfusunun 120.0002lik bir bölümüne elektrik ve sıcak su kullandırmaktadır.
– Portland
ABD’nin Oregon eyaletinde bulunan Portland, 1973 yılından bu yana doğal enerji kaynaklarını kullanmaktadır. Günümüzde sokak aydınlatmasında LED kullanarak karbon emisyonunu iyice düşürmüştür ve ileride %100 yenilenebilir enerji kaynakları ile enerji üretimini hedeflemektedir.
-Vancouver
Enerji üretimini %90’lık bir ölçüde hidroelektrik yolu ile sağltüm enerji ihtiyacının %10’luk dilimini güneş, rüzgar ve dalgalar aracılığıyla sağlamaktadır.
– Kopenhag
İhtiyacından daha fazlasını rüzgar enerjisinden sağlayan Kopenhag, yenilenebilir enerji kullanan şehirler sıralamasında sayılmaktadır.
-San Fransisco
San Fransisco ile ilgili yapılan araştırmalarda nüfusun ¾’üne ait atıklar geri dönüşüm yolu ile değerlendirilmektedir. Şehrin %20’si yeşil alanlarla kaplıdır.
-Oslo
Enerji ihtiyacının %80’ini yenilenebilir enerji kaynakları ile ısıtan Oslo, doğaya en az zarar vehirlerin başında yer almaktadır. Epey geniş bir yüz ölçümüne sahip olan Oslo’da, akıllı aydınlatma adı verilen hava ve trafik şartlarına göre enerji tüketimi sağlayan sokak aydınlatma sistemi kullanılmaktadır.
Ayrıca şehrin yönetimi 2030 yılına kadar karbon emisyonu miktarını %50’ye kadar düşürmeyi hedeflemekte, Norveç’in tamamında ise 2050 yılına kadar karbon emisyon oranının sıfıra düşürülmesi amaçlanmaktadır.
-Londra
Londra, ihtiyaç duyduğu enerji miktarının %25’ini yerel ve doğal kaynaklardan sağlamaktadır. Emisyon oranına göre araç sahipleri vergilendirilmektedir ve elektrik enerjisi ile çalışan taşıtlardan vergi alınmamaktadır.
-Malmö
10.000 nüfusa sahip olan İsveç şehri Malmö, yenilenebilir enerji alanında, 20.000 kişiye iş istihdamı sağlamıştır.
Dünya’daki en güzel 25 ekolojik ev tasarımına da bakabilirsiniz
–Abu Dabi
Abu Dabi şehrinde çevreye zararlı fosil yakıtlar kullanılmıyor. Masdar’da kullanılan bütün elektrik güneş ve rüzgâr enerjisi ile üretilmektedir. Ayrıca üretimdeki fazlalık şebekeler aracılığıyla diğer şehirlere aktarılabilmektedir.
-Carrasco Uluslararası Havaalanı
Yenilenebilir enerji kaynakları kullanılarak inşa edilen yerlerden biri de Uruguay’daki havaalanıdır. Uruguay 2005 yılından bu yana yenilenebilir enerji kaynakları konusunda yaklaşık 7 milyar dolarlık bir yatırım sağlamıştır. Ayrıca ülkenin yüzde 84’ü yenilenebilir enerji kaynaklarını kullanmaktadır.
Uruguay, Montevideo’da bulunan Carrasco Uluslararası Havaalanı yıllık 1 milyon 800 bin civarında yolcu taşıyarak hizmet vermektedir. Carrasco Uluslararası Havaalanı, fotovoltaik güneş panelleri kullanılarak bir park inşa etti. Bu yolla tamamı yenilenebilir enerji kullanılarak depolayan ve kendi kendine yetmeyi amaçlayan bir havaalanı olmayı hedeflemektedir. 4 Hektarlık bir alana sahip olan park, 3-4 MW civarında enerji üretebilecek. Proje gereği kurulan güneş panelleri ve 3 adet rüzgâr türbininin, 2016 yılı itibariyle terminale %100 temiz enerji sağlaması amaçlanıyor.
Beijing/ Beijing Havaalanı
Beijing havaalanı dünyadaki yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanıldığı havaalanlarından biridir. Güneş ışığından faydalanılarak inşa edilen alanları, çevre kontrol sistemi sayesinde enerji tüketiminin en aza düşürülmüş olması ile konumuza örnek olarak verilebilir.
